Een TV format is het concept of de formule van een televisieprogramma. Denk hierbij aan een televisie spel/quiz, serie of show. Het format bevat vaste, telkens weer terugkerende elementen van een serie televisieprogramma’s. Een format bevat een basis voor een gehele serie programma’s en geeft zo aan binnen welk raamwerk de losse afleveringen zich kunnen ontwikkelen.

Een goed voorbeeld van een ijzersterk TV format is The Voice, bedacht door John de Mol. De Mol won onlangs met The Voice een Emmy Award in de categorie Outstanding Reality Competition Program.

The Voice is een talentenjacht waarin het draait om de stem van de deelnemers. Door “blinde audities” worden deelnemers geselecteerd op hun stem. De ronddraaiende stoel, de keuze voor BN’ers zoals Ali B als juryleden en de familieleden die backstage meekijken zijn de vaste, terugkerende elementen die The Voice tot een schoolvoorbeeld succesvol TV format maken.

Waaraan moet je TV Format precies voldoen om voor juridische bescherming in aanmerking te komen? Wij hebben een aantal richtlijnen opgesteld voor het vastleggen van een TV format.

 

De tien TV Format geboden

1. Gij zult uw idee voor een TV Format nog even voor u houden

Een idee alleen is niet voldoende om juridische bescherming te genieten. Pas op het moment dat het idee voldoende wordt uitgewerkt, kan er een Auteursrechtelijk beschermd werk ontstaan. Het werk moet origineel zijn en een eigen karakter hebben. Dit wil zeggen dat de maker het werk onafhankelijk van andere werken moet hebben gemaakt en dat het werk aan enige creativiteit van de maker onderhavig is.

 

2. Gij zult niet plagiëren

Plagiaat is afgeleid van het Latijnse woord voor ‘kinderroof’. Ja precies, dat is wat er ook daadwerkelijk gebeurt. Iemand rooft jouw ‘geesteskind’. Anders gezegd is plagiaat het gebruiken van een auteursrechtelijk beschermd werk, zonder toestemming en zonder vermelding van de oorspronkelijke maker. De plagiaatpleger doet alsof het gebruikte zijn oorspronkelijke werk is. Er is sprake van auteursrecht op een TV format als het format origineel is. Blijf af van het concept van een ander. Je mag je volgens de auteurswet wel laten inspireren door anderen. Denk erom, indien twee onafhankelijke partijen tot hetzelfde format komen, misschien omdat het te voor de hand liggend is, hoe minder sterk en origineel het format is, dus hoe minder sterk het auteursrecht.

 

3. Gij zult niet te beperkt beschrijven

Schets een beeld van hoe jouw televisieprogramma eruit zal zien. Het hoeft niet exact duidelijk te zijn hoe elke aflevering zich zal ontwikkelen, maar het gaat om de visualisering van de kenmerkende aspecten van de serie. Denk bijvoorbeeld aan Lotto Weekend Miljonairs®, waar niet alleen het spel element belangrijk is, maar ook het decor. Dit programma is gelicenseerd over de hele wereld en in elk land zie je hetzelfde decor, licht setting etc. Dit spel speelde een belangrijke rol in de Oscar® winnende film Slumdog Millionair.

Kenmerkende aspecten kunnen zijn: Introductie – Locatie / Situering – Sfeer – Stijl – Duur van het programma (tijd en aantal uitzendingen) – Spelregels – Afvalrondes (hoe verlopen die bijvoorbeeld) – De grootte van de productie (grote/kleine crew) – Belichting, geluid e.d. – Muziek – Merchandise.

 

4. Gij zult zorgen voor een pakkende titel en een bijbehorend logo

Iedereen kent de programma’s: Big Brother®, Een tegen 100®, Goede Tijden Slechte Tijden®, Mijn Tent is Top®, Zeg’ns AAA® etc. Zorg ervoor dat je een originele, pakkende titel verzint met een bijbehorend logo. Big Brother®, als merk beschermd, wordt gelicenceerd over de hele wereld en levert de producent miljoenen op.

 

5. Gij zult de personages erbij bedenken

De personages zijn een belangrijk element in je TV format. Zij geven het programma een gezicht. Denk alleen al aan François Boulangé als presentator van Lingo® en Robert ten Brink van Lotto Weekend Miljonairs®. Visualiseer en omschrijf de types die het gezicht gaan vormen van jouw format.

 

6. Gij zult u bedenken op welke markt gij u gaat richten

De Publieke omroep zendt andere programma’s uit dan een commerciële zender. Het is belangrijk dat je jouw TV format aanbiedt bij een omroep of zender die aansluit op jouw visie. Wat is je doelgroep en hoe kun je deze het beste bereiken? Wil je je op de nationale markt richten of op de internationale markt? Het is belangrijk om hierover na te denken.

 

7. Gij zult uw TV-Format als een Topverkoper verkopen

Zorg dat je een presentatie maakt die hapklaar is en waar geen mens nee tegen kan zeggen. Jij moet optreden als een Topverkoper®. Bereid een elevatorpitch voor, waarin jij jouw format binnen een paar minuten presenteert.
– Wat is de essentie van het format?
– Wat heeft de koper eraan?
– Waarom onderscheid het zich van het aanbod van de concurrentie?
Denk aan de wijze woorden van Winston Churchill:”Be clear. Be brief. Be seated. Niemand zit te wachten op een rapport van 600 pagina’s. De kunst zit hem erin om in 1 A4-tje te kunnen verwoorden waarom jouw TV Format een doorslaand succes zal worden.

 

8. Gij zult uw TV Format registreren bij CC Proof.nl

Stel dat je jouw idee voor een TV Format deelt met een producent en deze zegt er “niets in te zien” maar vervolgens zie je maanden later op de televisie een nieuw programma dat wel erg veel op jouw format lijkt. Deze pijnlijk situatie kun je voorkomen met CC Proof®.

Met de registratie in CC Proof® verkrijg je op een snelle, eenvoudige en goedkope wijze een sterk bewijsstuk in handen van de geboortedatum van jouw format. Je kunt je idee opbergen in onze kluis, onzichtbaar voor derden.

 

9. Gij zult nooit een handtekening zetten (lees: afspraak maken) zonder jurist!!

Denk goed na voordat je iets ondertekent bij een producent/productiehuis. Mocht je TV-Format worden uitgekozen raadpleeg dan een jurist voor het vastleggen van de gemaakte afspraken of voor het beoordelen van de juridische status van het aangeboden contract.

 

10. Gij zult pas uw TV Format delen met anderen, wanneer deze 10 geboden zijn nageleefd!

Het komt in de praktijk maar al te vaak voor: Iemand is laaiend enthousiast over zijn eigen, nieuw bedachte TV-Format. Blijkbaar niet onterecht als blijkt dat degene die hij in zijn enthousiasme deelgenoot heeft gemaakt, het format (achter zijn rug om) met succes op de markt heeft gebracht. In zo’n geval kan deze ‘boot missen’ erg pijnlijk zijn, zeker wanneer dit programma een nationaal of misschien wel wereldwijd succes blijkt te worden. Zorg dat je goed voorbereid bent, alvorens je naar buiten treed met je TV Format. Dit geldt trouwens voor ieder idee.